Ulusal Birlik Partisi Gazimağusa Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu, meclis genel kurulunda, Türkiye Cumhuriyeti’ndeki Depremle İlgili Hukuki Ve Adli Sürecin İzlenmesine İlişkin Oluşturulan Geçici Ve Özel (Ad-Hoc) Komitenin Bilgilendirme Raporu’nu sundu.
Hasipoğlu şunları söyledi:
“Türkiye Cumhuriyeti’nde, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen deprem nedeniyle yaşanan felaket sonucunda hayatını kaybeden binlerce kardeşimiz yanında, depremin meydana geldiği tarihte ülkemizden çeşitli vesilelerle Türkiye’de bulunan 49 vatandaşımız da hayatını kaybetmiştir.
Komitemiz, meydana gelen depremin sonrasında başlamış ve başlayacak olan cezai, hukuki ve idari yargılama işlemlerinin izlenmesi, bu yargı sürecinin adil ve etkili bir şekilde sürdürülmesi ve konuyla ilgili gelişmelerin değerlendirilmesi amacıyla kurulmuş ve Türkiye Cumhuriyeti makamları ve ülkemizde bu sürece müdahil olabilecek kurumlarla ve uzman kişilerle istişare ederek çalışmalarına başlamıştır.
Komitemizin başlıca görevleri arasında yaralılar, kayıplar ve mağdurlarla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti’nde gerek cezai, gerek hukuki, gerekse idari davalar bağlamında sürdürülecek adli süreçlerin her aşamasında ve gerekli görülen her durumda TBMM, Türkiye Adalet Bakanlığı, Deprem Suçluları Soruşturma Büroları, Türkiye mevzuatı uyarınca konu ile ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla istişare ederek taleplerde bulunmak; yerinde inceleme ve araştırma dahil olmak üzere gerekli her türlü girişimi yapmak; sürecin düzgün ve seri bir şekilde devam edip sonuçlanması için gerekli her türlü desteği ve doğru bilgi akışını sağlamak; özetle mağdur olan vatandaşlarımızın haklarını koruyarak Türkiye’de başlatılan ve başlatılacak olan idari ve hukuki sürecin en kısa zamanda mağdur vatandaşlarımızın hakkını korumak üzere sonuçlanması sürecine katkı sağlamak yer almaktadır.
Komitemiz, Türkiye’de meydana gelen Kahramanmaraş merkezli deprem sonucunda vatandaşlarımızın uğradığı mağduriyetin maddi-manevi zarar boyutunu saptayıp; teknik ve hukuki olarak yapılmış ve yapılması gereken işlemleri değerlendirmek amacıyla ilk olarak 23 Şubat 2023 tarihinde resmi olarak toplanmış ve Başbakanlık, Kıbrıs Türk Barolar Birliği, Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve çeşitli üniversitelerimizden alanında uzman hocalarımızın katılımında verimli bir çalışma yapmıştır.
Bu toplantımıza Ceza hukukunda uzman Prof. Dr. Çetin Arslan, Prof. Dr. Necdet Basa ve Yar. Doç. Dr. Nurcan Gündüz de katılarak meselenin cezai yargılama boyutu hakkında komitemize bilgiler vermişlerdir.
Komitemizin 8 Mart 2023 tarihindeki toplantısına, İsias Otelinde hayatını kaybeden vatandaşlarımızın aileleri de katılmış ve Türkiye’deki dava süreciyle ilgili taleplerini dile getirerek; bu konuyla ilgili olarak Kıbrıs Türk Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı ve İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Gökhan Yağcıoğlu tarafından bilgilendirmişlerdir.
Komitemiz bugüne kadar yaptığı toplantılar sonucunda aşağıdaki hususlarda tespit ve değerlendirmeler yapmıştır:
1) Komitemiz, Başbakanlık tarafından komite toplantımızda yapılan sunumda depremden dolayı 35’i Adıyaman İsias Otelinde olmak üzere toplam 49 vatandaşımızı kaybettiğimiz ve 945 vatandaşımızın da depremden etkilendiği bilgisini teyit etmiş; ayrıca Adıyaman İsias Otel, Hatay Saray Otel, Osmaniye Uçar Otel ve Hatay Kırıkhan Öğretmenevi enkazlarından numune alınması ve bu konularla ilgili adli soruşturma başlatılmasına ilişkin olarak Bakanlar Kurulunun almış olduğu kararlar doğrultusunda yapılan girişimler sonucunda hem Adıyaman İsias Otelinde hayatını kaybeden 35 vatandaşımızın hem de Hatay’da bulunan Saray Otel, Uçar Otel ve Kırıkhan Öğretmen Evi’nde hayatını kaybeden 7 vatandaşımızın hayatını kaybetmesine neden olanlar hakkında cezai soruşturma başlatıldığı bilgisine ulaşmıştır.
2) Adıyaman Cumhuriyet Başsavcılığı 27/2/2023 tarihinde KKTC adli makamına yaptığı yazılı müracaatla Türkiye Cumhuriyeti ile KKTC Arasında Hukuki, Ticari ve Cezai Konularda Adli Yardımlaşma Sözleşmesinin Uygun Bulunduğu Hakkındaki Kanun gereği Adli Yardımlaşma talebinde bulunmuştur.
3) Türkiye’de İsias Otelin çökmesiyle ilgili olarak 2023/2394 dosya numarası ile cezai soruşturma başlatılmış, enkazdan numuneler alınmış ve zarara neden olduğu iddia edilenler hakkında ilk adli işlemler yapılmıştır. Bu bağlamda üç kişi tutuklanmış, iki kişi ise aranmaktadır. Bu ilgililerin hepsi otelle yakından bağlantılı kişilerdir ve diğer sorumluların da sürece dahil edilip edilmeyeceğine karar verilmesi için soruşturma devam etmektedir.
4) Kıbrıs Türk Barolar Birliği Başkanı Sn. Hasan Esendağlı komitemize gelerek İsias Oteli ile ilgili başlatılan davaya dahil olmak için gerekli olan vekaletnamelerin alındığı, vekaletnamelerin dosyaya girdiği ve istinabe için gerekli işlemlerin başlatıldığını Komitemiz ile paylaşmış olup yapılacak olan şikayetler ve alınacak ifadelerle ilgili çalışmaların devam ettiği bilgisini Komitemize vermiştir.
5) DAÜ Mühendislik Fakültesi öğretim üyesi Sn. Serhan Şensoy ve Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Başkanı Sn. Tunç Adanır da Komitemiz toplantısına katılarak İsias Oteli ile ilgili yaptıkları inceleme çalışmaları hakkında Komitemizi bilgilendirmişler ve ilk nazarda otel binasında ciddi yapım ve/veya tasarım hatası olduğunu ve otelin yapımında eksik ve/veya hatalı malzeme kullanıldığını ifade ederek bu yerin otel olmadan önce apartman olarak tasarlandığı ve sonradan otele dönüştürüldüğü iddiasında bulunmuşlardır.
6) Bu bağlamda inşaat ve otel izninin ne zaman ve nasıl alındığının ve yapı denetiminin doğru yapılıp yapılmadığının tespitinin önem arz etmekte olduğu bilgisine ulaşan Komitemiz, Türkiye Cumhuriyeti Adıyaman Savcılığı ile ilgili taraflar ve idari kurumlar arasında yapılan yazışmaları yakından takip etmek ve dava süreciyle ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti’ndeki yetkili kişilerle temas ve istişarede bulunmak üzere 3-7 Nisan 2023 tarihleri arasında Türkiye’ye gitme kararı almıştır.
7) İsias Otelinde hayatını kaybeden vatandaşlarımızın aileleri ile 8 Mart 2023 tarihinde yaptığı toplantıda görüşmüş ve Türkiye’deki dava süreciyle ilgili olarak kendilerini bilgilendirerek, konuyla ilgili taleplerini dinleyen Komitemiz, Hatay’da, Osmaniye’de ve Hatay Kırıkhan’da hayatlarını kaybeden vatandaşlarımızın aileleriyle de en kısa sürede görüşüp istek ve taleplerini dinleyecektir.
Komitemizin asli görevi her ne kadar Türkiye’deki adli sürecin takibini sağlamaksa da komite toplantımızda ülkemizde meydana gelebilecek herhangi bir deprem sonucunda bu olası depremi en az hasarla arkamızda bırakabilmek için yapılması gerekenler de değerlendirilmiş ve Başbakanlık Deprem Denetim Komitesi önderliğinde ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde öncelikli olarak kamu binalarıyla alakalı gerekli denetimleri yapılması; deprem mevzuatının iyileştirilmesi ve Sivil Savunma Teşkilatının güçlendirilmesi ile ilgili olarak gerekenlerin ivedi olarak gündeme alınması gerektiği neticesine varılmıştır.
Yukarıdaki değerlendirmelerimize ek olarak, Adıyaman İsias Oteli ile ilgili olarak başlatılan soruşturmadaki gelişmelerin özeti aşağıdaki gibidir:
Ailelerin verdiği vekaletnameler soruşturma dosyasına girmiştir.
UYAP Bilişim Sistemi üzerinden dosyaya giren tüm belgelerin takip edilme imkanı vardır.
Adıyaman Başsavcılığı bünyesinde 6/2/2023 tarihinde çöken İsias Oteli ile ilgili resen soruşturma başlatmış olup bünyesinde özel bir Deprem Soruşturma Bürosu kurumuştur. Dosyayı bu özel büro incelemektedir. Dosya 18 Şubat tarihinde çatı dosyadan ayrılarak ayrı bir dosya numarası almıştır ve başka bir savcı tarafından takip edilmektedir.
3 tutuklu vardır. Tutuklular tutuklama kararının kaldırılması için bir üst mahkemeye itiraz başvurusunda bulunmuşlardır. Bu itirazları reddedilmiştir.
Adıyaman Cumhuriyet Başsavcılığının olay yeri enkazından almış olduğu numuneleri belgeleyen bir ön keşif tutanağı vardır. Bu tutanak, hem numunelerin kayıt altına alındığını tevsik etmekte, hem de gözlem üzerine binanın bazı kusurlu durumlarına atıfta bulunmaktadır.
İki otel çalışanının ifadesi alınmış ve bu ifadeler de dosyaya girmiştir.
Müdahil avukatları ile Adıyaman Başsavcılığı arasında otelin izinlendirme süreci ile ilgili olarak yazışmalar başlamıştır.
Ailelerin şikayetleri ve ifadeleri istinabe yolu ile ülkemizden Adıyaman savcılığına gönderilecektir.
Bugüne dek yaptığı toplantılarda, yukarıdaki değerlendirmeleri yapmış olan Komitemiz, bir yandan adli süreci yakından takip ederken diğer yandan da yapmış olduğu çalışmaları hem KKTC’de hem de Türkiye’de duyurarak gerek birinci derece yakınlarını kaybederek, gerekse yaralanarak mağdur olmuş tüm vatandaşlarımızın hakkını sonuna kadar aramak ve adaletin tecelli etmesi için çalışmalarına devam edecektir.”
