KKTC’de Türk Lirası kazanıp döviz borcu ödeyen aileleri adeta perişan oldu. Dövizin önlenemeyen yükselişi maaşların yarı yarıya geriletti. Dövizin ileriki aylarda da yükselişinin süreceği öngörülmesi vatandaşları isyan ettirdi
Eridik! Bittik! Mahvolduk!
Türkiye’de Merkez Bankası’nın faiz indirim ile ateşi yükselen döviz en fazla ülke insanını etkiliyor. KKTC’de birçok şeyin döviz para birimi ile alını satılması hatta bazı özel okulların bile fiyatlarını dövize endekslenmesi vatandaşlara, “Ne yapalım? Göç mü edelim? Açlıktan mı ölelim? “dedirtti.
Özellikle ev ve araç fiyatlarının İngiliz Sterlini ve Euro para birimi cinsinden satışının yapılması ve TL’nin günden güne erimesi karşısında vatandaş adeta perişanları oynuyor.
Dövizdeki dalgalanma sürerken KKTC’deki mal ve hizmet da her geçen gün etiketleri değişiyor.
KKTC’de yabancı para birimine geçilmesi gerektiği üzerinde duran vatandaşlar, eskisi gibi para biriminin sterlin olmasını istiyor. Para biriminin değiştirilmemesi halinde aldığı para her geçen gün eriyen vatandaşlar göç yollarının gözükeceğini ifade etti.
TL alıp döviz ödeyenlerin bütçesi çok daraldı
KKTC’de Türk Lirası kazanan ve her ay döviz üzerinde okula, araca, eve ve diğer harcamalara ödeme yapmak zorunda kalanların bütçesi yarı yarıya erimiş durumda.
Bu tablo karşısında ülke halı da günden güne fakirleşti.
Dövizin yükselmesi asgari ücreti de eritti
Bir İngiliz Sterlinin son 10 yılda aşırı yükselmesi asgari ücretliyi de fena vurdu. Marketler her geçen gün etiket değiştirirken, 2010 yılının Kasım ayında 1237 TL olan asgari ücret ve 2.28 TL olan İngiliz Sterliniyle 542,5’ye tekabül ediyor.
2015 yılı sonunda ise bir İngiliz Sterlini 4,48 TL’den gidiyordu. O dönem 1730 TL olan asgari ücret 386 İngiliz Sterline tekabül ediyordu. 2020 Kasım’da ise kur 13,11 TL ve 3. 820 TL olan asgari ücret 291.3 sterline gerilemiş durumda.
Ev almak da hayal oldu
Başkent Lefkoşa’da 50 bin sterlin olan bir apartmanın TL karşılığı 2010 yılında 114.000 TL, 2015 yılında 224.000 TL, 2020 yılında ise ortalama 655.500 TL oldu.
10 yıl önce 12.500 İngiliz Sterlinine alınan bir araç o dönem 28.500 TL, 5 yıl önce 56.000 TL, 2020’de ise 163.875 TL oldu.
Sterlinde 10 yılda 10.87’lik artış
Bir İngiliz Sterlininin son 10 yıllık yükselişine bakılacak olursa Kasım 2010’da 2,28 TL olarak hesaplanan Sterlin 2020 Kasım ayına kadar 10.87 TL’lik bir yükseliş gösterdi.
Bir İngiliz Sterlini Kasım 2015’de ise 4,48 TL idi.
Yıllar Asgari Ücret Asgari ücret (STG karşılığı) 50.000 TL karşılığı 12.500 TL araç karşılığı
2010 1,237 542 114000 28500
2015 1730 386 224000 56000
2020 3820 291 655500 163875
* Yıllar Kasım ayı baz alınarak hesaplanmıştır