KKTC’de enflasyonunun %46.09 oranıyla son 20 yılın zirvesine çıktığı 2021 sonunda, gıda enflasyonun iyice kontrolden çıktığı ve %58’i aştığı dikkati çekti.
Açıklanan resmi verilere göre gıda enflasyonu yıllık bazda %58.21 ile 2001’den sonraki en yüksek oranına yükseldi. Gıda enflasyonu geçtiğimiz Aralık ayında %18.10 oranında yükselirken, %15.15 oranında gerçekleşen aylık enflasyona tek başına %3.41 oranında etki etti.
Son 20 yıla kıyasla yıllık bazda zirve yapan gıda enflasyonu Kasım ayında %35.54 oranında, Ekim ayında %30.72, Eylül ayında %28.05, Ağustos ayında %30.23, Temmuz ayında %26.30, Haziran ayında da %20.36 düzeyinde açıklanmıştı.
Aralık 2020-Aralık 2021 arasındaki periyotta diğer ana gıdalar bir yana sadece ekmeğin fiyatı %96.07 oranında arttı. Ekmeğe geçen ay da %18.12 oranında zam yapıldı.
İstatistik Kurumu’nun açıkladığı rakamlara göre Eylül’de %21.05, Ekim’de %23.63, Kasım’da %27.39 olan genel enflasyon, Aralık’ta %46.09 düzeyine uçtu.
EKMEK GEÇEN YILA GÖRE %96 DAHA PAHALI
Başbakanlığa bağlı İstatistik Kurumu verilerine göre, her evin vazgeçilmezi temel gıda maddelerinden ekmeğin fiyatı Aralık 2020-Aralık 2021 periyodunda (bir yılda) %96.07 oranında zamlandı. On üç ay içerisinde ekmeğe Ekim’de %3.16 oranında, Kasım’da 29.67 oranında, Aralık’ta da 18.12 oranında zam yapıldı.
Aralık 2021 sonuna göre bir yıllık periyotta Tüketici Fiyat Endeksi’nde kapsanan (TÜFE) “En Ağırlıklı 40 Madde” içinde yer alan gıdalardan kuzu eti pirzolada %23.50 oranında, dana eti kıymada %17.17 oranında, hellimde %70.23 oranında, temizlenmiş bütün tavukta %87.24 oranında, sütte (uzun ömürlü) %81.87 oranında, su (damacana) %39.94 oranında ve yoğurtta da %81.74 oranında artışlar yaşandı.
Et, kıyma ve su dışındaki ürünlere gelen astronomik zamların Türk Lirası’nın dövizler karşısındaki değer kaybını neredeyse ikiye katladığı da dikkati çekti.
ARALIK 2020’DE %14.63 ORANINDAYDI
Geçtiğimiz ay sonu itibarıyla saptanan yıllık gıda enflasyonu oranı bir önceki yılın gıda enflasyon oranından %297 oranında daha yüksek. Aralık 2020’de gıdadaki yıllık enflasyon oranı sadece %14.63 düzeyinde saptanmıştı.
Aralık 2021 sonunda; ana harcama gruplarının en önemlisi olan “Gıda ve Alkolsüz İçecek” başlığındaki endeks değeri de (TÜFE), bir önceki yılın aynı dönemine göre 133 puan arttı. Aralık 2020’de 228 olan endeks değeri Aralık 2021’de 360’a ulaşırken, endeksteki söz konusu yükseliş, bir yıllık sürede gıdada yaşanan fiyat artışlarına işaret ediyor.
GIDA ENFLASYONU İYİCE AYRIŞTI
Ülkedeki gıda enflasyonunun genel enflasyondan ayrışması Temmuz ve Ağustos aylarında iyice belirginleşirken, açık fark Eylül, Ekim’de de sürdü. Kasım ve Aralık aylarında ise gıda enflasyonu-genel enflasyon makası iyice açıldı. Gıda enflasyonu toplam yıllık enflasyondan 12.12 puan (%27) daha yüksek seviyede.
Kurumun verileri ülkenin genel enflasyon oranı ile gıda ve alkolsüz içecekler ana başlığındaki enflasyonunun uzun süre benzer değerlerde gerçekleştiğini ortaya koyarken, Şubat 2021’den itibaren makasın gıda enflasyonu lehine açıldığı, Haziran’da belirginleştiği, Temmuz, Ağustos, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında iki veri arasındaki farkın iyice açıldığı görülüyor.
