Türkiye’de İktidar, tarımda maliyetleri düşürüp üretimi artırmak yerine yine geçici çözümlere yöneldi. Domates fiyatlarının tırmanışa geçmesi ve kış aylarında “50 lira olacağı” açıklamaları üzerine domates konservesi ve salça ihracatına kısıtlama getirildi.
Cumhuriyet Gazetesi’nden Mustafa Çakır’ın haberine göre: Türkiye Ticaret Bakanlığı ihracı kayda bağlı ürünler listesine domates konservesi ve salçayı da ekledi. Ticaret Bakanlığı salça ihracatındaki artış eğiliminin devam edeceğinin tespit edildiğini belirterek şu açıklamayı yaptı: “Yurtiçi arz ve yurtdışı talep dengesi ile fiyat istikrarının korunması amacıyla yurtiçi piyasa ve tüketici enflasyon dinamikleri de göz önüne alınarak ihracata yönelik gerekli tedbirlerin ivedilikle alınmasını teminen salça ihracatımızın yakından takibine ihtiyaç duyulduğu değerlendirilmiştir.”
50 TL BEKLENTİSİ
Bu yıl domates fiyatları hem maliyet artışları hem de ihracat nedeniyle yaz aylarında da çok fazla düşmedi. Özellikle bu yıl Avrupa’da domates üretimi az olduğu için Türkiye’ye yoğun bir talep olduğu bu nedenle de kış aylarında domates fiyatlarının zirve yapacağı tahmin ediliyordu. Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği (Sera-Bir) Başkanı Müslüm Yanmaz, geçen hafta yaptığı açıklamada, “Yüzde 238 artan bir enerji maliyetiyle, yüzde 250 artan bir gübre maliyetiyle bizim bu yıl 50 TL’nin altında domates satmamamız gerekiyor. Bu kadar net ifade ediyorum. Aralık-nisan arasında dünyada domates yok. Kış ayları geldiğinde domates fiyatları yüzünden herkes ayağa kalkacak. Domates fiyatı 50 TL olacak” demişti.
Marketlerde domatesin fiyatı çeşidine göre değişiyor. Ankara’da normal domates 10 lira. Salkım domates 18.90 lira, kokteyl domates 19.90 lira, pembe domates 19.90 lira, salçalık domates 7.95 lira, yeşil domates 11.90 lira. Yine salça fiyatları da firmasına göre değişken. 830 gram kutu salça 29.90 lira. Aynı miktardaki salçayı kendi etiketi ile 24.50 liraya satan marketler de var. Başka bir marka ise 700 gram salçayı 24.90 liradan satışa sunuyor.
Yurttaş ise kış aylarında pahalı salça yerine kendi hazırladığı “konservelerini” kullanmaya hazırlanıyor. Bunun için bazı marketlerde ortalama 5 liraya salçalık sivri domates satılıyor. Bazı “ucuzluk marketlerinde” ise fiyatı 6 liraya çıkıyor. Ancak diğer domates çeşitlerindeki yüksek fiyat karşısında zorlanan yurttaş, salçalık domatesleri şu anda sofra ve yemeklerde de kullanıyor.
FERRERO İÇİN REKABET KURUMU’NA ÇAĞRI
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, fındık piyasasında kartelleşmeye karşı Rekabet Kurumu’nu göreve davet etti. Türkiye’nin, dünya fındık üretiminin yüzde 62’sini ve ihracatının yüzde 61’ini gerçekleştiren lider ülke olmasına karşın fiyatları serbest piyasada “tekelci firma ve ona bağlı alıcıların” belirlediğini savunan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Ferrero fındık alım fiyatını TMO’nun açıklamış olduğu 52-54 TL fiyatın gerisinde kilogramı 48 ve 49 lira olarak açıkladı. Kendisi ile işbirliği yapan tüccardan fındık alıyor, işbirliği yapmayanı kendince cezalandırarak piyasadan çekilmelerini sağlıyor. Ferrero firmasının piyasaya yaptığı baskılara ‘dur’ denmesi gerekiyor. Devlet güçlü bir şekilde piyasaya girmelidir.”
