Corona virüs pandemisine karşı küresel çapta iki yüzü aşkın aşı geliştiriliyor ve bu aşıların yaklaşık bir düzine kadarı insan denemelerinde son aşamada bulunuyor. Ancak, İngiliz bilim insanları, henüz etkili bir tedavinin bulunmadığı hastalığa karşı cevabın çok uzak olmadığını ve yaklaşık 100 yıl önce geliştirilen verem aşısının (BCG) Covid-19’un neden olduğu zatürre, sepsis ve sitokin fıtınalarını önleyebileceğini açıkladı. Bununla birlikte araştırmacılar, BCG’nin corona virüse karşı kullanımı için gerçekleştirilen klinik deneylerin İngiltere, Avustralya, Hollanda, İspanya ve Brezilya’da sürdüğünü ve on bin kişinin testlere katıldığı bildirdi.
İngiltere’de Exeter Üniversitesi’nden bilim insanları, yeni tip corona virüse karşı işe yarayıp yaramadığını anlamak için 1921’de geliştirilen verem aşısını ( BCG) aşısını test etmeye başladı. Aşı, tüberkülozu durdurmak için tasarlandı, ancak diğer enfeksiyonlara karşı da koruyabileceğine dair bazı kanıtlar bulunuyor.
Dünya genelinde milyonlarca kişinin çocukken BCG aşısı olduğu düşünülüyor. Ancak, bilim insanları çocukken yapılan BCG aşısının Covid-19’a karşı etkili olduğu doğrulanırsa, fayda sağlamak için bu kişilerin yeniden verem aşısı yaptırması gerekeceğini düşünüyor.
Aşılar, bağışıklık sistemini belirli bir enfeksiyona karşı kalıcı koruma sağlayacak şekilde tasarlanıyor. Bu süreç aynı zamanda bağışıklık sisteminde geniş çaplı değişikliklere neden oluyor. Exeter Üniversitesi araştırmacılarına göre, son çalışmalar BCG aşısının yeni tip corona virüse karşı avantaj saylabileceğini gösteriyor.
CORONA VİRÜSÜN NEDEN OLDUĞU ZATTÜRRE VE SEPSİSİ YÜZDE 78 ORANINDA ÖNLEDİ
Önceki klinik denemelerde, BCG aşısının, çoğunlukla zatürre ve sepsis vakalarını azaltarak, Gine-Bissau’daki yenidoğanlarda ölümleri yüzde 38 oranında azalttığı ortaya konuldu. Zatürre ve aşırı bağışıklık tepkisi sonucunda meydana gelen organ yetmezliği durumuna denilen sepsis Covid-19’un ileri aşamalarında hastanın ölümüne neden olan durumların başında geliyor.
BOĞAZ VE AKCİĞER ENFEKSİYONUNDA YÜZDE 73 AZALMA GÖRÜLDÜ
Güney Afrika’daki araştırmalarda ise aşı burun, boğaz ve akciğerlerdeki enfeksiyonlarda yüzde 73’lük bir azalma ile ilişkilendirildi; corona virüs de benzer bir şekilde solunum organlarını hedef alıyor. Hollanda’da yapılan deneyler ise BCG’nin vücuttaki sarı humma virüsü miktarını azalttığını gösterdi.
COVİD-19 AŞISI BULUNANA KADAR BİRKAÇ YIL KAZANDIRABİLİR
Exeter Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Profesör John Campbell BBC’ye verdiği demeçte, “Bu küresel olarak büyük önem taşıyabilir. BCG aşısı doğrudan corona virüse karşı koruma sağlamasa da, onun ilerlemesini engelleyebilir. Bu sayede Covid aşılarının gelmesi ve belki de başka tedavilerin geliştirilmesi için birkaç yıl daha kazanabiliriz” ifadelerini kullandı.
KLİNİK ÇALIŞMALAR 5 ÜLKEDEN 10 BİN KİŞİYİ İÇERİYOR
Bununla birlikte araştırmacılar, BCG aşısının corona virüse karşı etkisinin incelendiği klinik deneylerin İngiltere, Avustralya, Hollanda, İspanya ve Brezilya’da sürdüğünü ve toplamda 10 bin kişinin testlere katılacağını belirtti. Çalışmlarda corona virüse maruz kalma olasılıkları daha yüksek olduğundan sağlık ve bakım çalışanlarına odaklanılacağı ve böylece aşının etkili olup olmadığının daha çabuk anlaşılacağı vurgulandı.
Klinik deneylere katılan Sam Hilton ise bir doktor olarak Covid-19’a yakalanma riskinin daha yüksek olduğu için gönüllü olduğunu belirterek, “BCG’nin Covid-19 yakalandığınızda hastalanma olasılığınızı azaltabileceğine dair oldukça iyi bir teori var. Bu yüzden bunu korunma potansiyeli olarak görüyorum, bu da kışın işe gelme olasılığının daha yüksek olduğu anlamına geliyor” dedi.
DSÖ DİREKTÖRÜ BCG’NİN POTANSİYELİNE İLİŞKİN MAKALE YAZDI
Öte yandan, BCG’nin Covid-19 karşı koruma potansiyeli olduğu daha önce Dünya Sağlık Örgütü(DSÖ) tarafından da kabul edildi. Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Doktor Tedros Adhanom Ghebreyesus, daha önce BCG aşısının “hastalığa özgü bir aşı geliştirilmeden önce boşluğu doldurma” potansiyeline sahip olduğunu belirten bir makaleye ortak yazar olarak katılmıştı. Lancet adlı bilimsel dergide yayımlanan makalede, “Bu, Covid-19’a ve gelecekteki pandemilere verilen yanıtta önemli bir araç olacaktır” denildi.
COVİD-19’DAN KORUMUYOR, HASTALIĞIN ŞİDDETİNİ HAFİFLETİYOR
Ancak, uzmanlar BCG aşısı uzun vadeli bir çözüm olmayacağını belirtiyor. Tüberküloz seviyeleri artık çok düşük olduğu için BCG dünyanın birçok ülkesinde rutin olarak kullanılmıyor. Ek olarak, aşı, bağışıklık sistemini yeni tip corona virüsü tanıyan ve onunla savaşan antikorları ve uzman beyaz kan hücrelerini üretmesi için eğitmiyor, ancak virüsün vücutta neden olabileceği ölümcül durumlara karşı kısmen koruma sağlayabileceği düşünülüyor.
