Kıbrıs Türk halkı bugün sandık başına gidiyor. 203 bin 792 kayıtlı seçmen, bugün yapılacak seçimde, Cumhuriyet Meclisi’nde görev yapacak 50 milletvekilini belirleyecek. Son milletvekilliği seçiminin 7 Ocak 2018’de yapıldığı KKTC’de, 4 yıl aradan sonra erken seçime gidiliyor.
1974’ten sonra Kıbrıs Türk halkının 15’inci genel seçimi olacak “23 Ocak Erken Genel Seçimi” için propaganda süreci dün 18.00’de tamamlandı ve seçim yasakları devreye girdi. Seçim için bugün 6 ilçede 763 sandık kuruldu. Oy verme işlemi saat 08.00’de başlarken oy verme işlemi ise 18.00’de tamamlanacak ve sandıklar kapanacak. Sandık kurullarında 2 bin 289 kişi görev yapıyor.
Sonuçlar TAK ve BRTK’den duyurulacak!
Sonuçlar, Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) ve Bayrak Radyo Televizyon Kurumu (BRTK) üzerinden duyurulacak. Sandıkların kapanmasının ardından 18.00-19.00 saatleri arasında seçimle ilgili yayın yapmak yasak olacak. Seçmenler, “Mühür”, “Mühür ve Tercih”, “Karma” olmak üzere 3 farklı şekilde oy kullanabiliyor. Bu seçimde, 69×49 cm boyutlarındaki oy pusulaları renkli değil, siyah beyaz basıldı. Sandık alanlarında Covid-19’la ilgili gerekli önlemler alınacak, seçmenlere eldiven de veriliyor. Oy pusulasındaki sıraya göre, Ulusal Birlik Partisi (UBP), Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP), Demokrat Parti (DP), Toplumcu Kurtuluş Partisi -Yeni Güçler (TKP-YG), Bağımsızlık Yolu, Yeniden Doğuş Partisi (YDP), Halkın Partisi (HP) ve Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) olmak üzere seçime 8 siyasi parti 400 adayla katıldı. 3 bağımsız adayın da katılımıyla 50 sandalyeli Cumhuriyet Meclisi’ne girebilmek için 403 aday yarışıyor. Siyasal Partiler Yasası uyarınca yüzde 30 cinsiyet kotası uygulanan ülkede 23 Ocak’ta seçmenden oy talep eden adaylardan sadece 131’i kadın. Seçmenler nerede oy kullanacağını internet üzerinden de öğrenebiliyor. Sandık seçmen listelerinde kayıtlı olan seçmenler kimlik kartı numaralarıyla //www.mahkemeler.net ve //ysk.mahkemeler.net adreslerinden “nerede oy kullanacağım” linkinden sandık numarasını ve yerini görebilecek.
Seçmenden AdaPass veya Covid-19 test sonucu talep edilmeyecek!
Oy vermek için sandığa gidecek seçmenlerden AdaPass veya Covid-19 test sonucu talep edilmeyecek. Seçmenlerin Covid-19 kurallarına uyması, maske takması zorunlu olacak. Ayrıca seçmenlere, seçim kabinine girmeden önce eldiven de verilecek. Sandıkların olduğu salonların havalandırılmasına dikkat edilecek; salonlarda dezenfektan da bulundurulacak.
Temaslılar oy verebilecek!
Covid-19 salgını nedeniyle “temaslı” olan seçmenler de oy kullanabilecek. Covid-19 testi pozitif olanların ise sandık alanına gelmesi yasak olacak. Sağlık Bakanlığı pozitif kişilerle ilgili listeyi seçimden önce YSK’ya bildirecek, liste ilçe seçim kurulları aracılığıyla sandık kurullarına aktarılacak. Covid-19 testi pozitif seçmenin sandık alanına gelmesi halinde seçmen polis denetimde alandan uzaklaştırılacak.
Pozitif listesinde olan ancak negatif PCR sonucu ibraz eden seçmenler için ilçe seçim kurulu aranacak.
Pozitif kişiler listesinde olduğu halde son 24 saat içinde yapılmış negatif PCR sonucu ibraz eden seçmen olması halinde sandık kurulu ilgili ilçe seçim kuruluna ulaşacak.
Sandık kurulu üyeleri, ilçe seçim kuruluna danışmadan bu konuda herhangi bir karar veremeyecek.
Seçimde 6 bine yakın kişi çalışacak.
Yüksek Seçim Kurulu ile ilçe seçim kurullarında görev yapacaklar, sandık kurulu üyeleri, siyasi partilerin görevlendirdiği temsilciler ve polislerle birlikte seçimde 6 bin civarında kişi çalışacak. Her sandıkta bir polis görev yapacak. Seçim öncesinde bu kişilerin tümüne PCR testi yapılacak. Oy pusulaları renkli değil Öte yandan Devlet Basımevi’ndeki arızalı parça nedeniyle oy pusulaları renkli basılamadı. YSK’nın oy pusulalarının Devlet Basımevi tarafından basılmasını tercih ettiği açıklandı. 2018 yerel seçimlerinde de siyah beyaz oy pusulası kullanılmıştı.
İlk önce partilerin oyları hesaplanacak…
Seçim gününde Yüksek Seçim Kurulu, ilçe seçim kurulları ile WhatsApp ve sabit telefon hatları üzerinde iletişim kuracak. Sandıklar kapandıktan sonra ilk önce partilerin oyları hesaplanacak; yüzde 5 barajını geçip geçmedikleri belirlenecek. Hangi milletvekilinin Cumhuriyet Meclisi’ne girmeye hak kazanacağını mühürle karmadan aldığı oylarla tercihler belirleyecek. Resmi sonuçların açıklanmasının 24 saatten uzun sürmesi öngörülüyor.
Çarşaf listeyle ikinci seçim!
KKTC’de 4 yıl önce yine milletvekilliği erken genel seçimi için sandığa gidilmiş, Seçim ve Halk Oylaması Yasası’ndaki değişiklikle “çarşaf liste” ilk kez 7 Ocak 2018’de kullanılmıştı. Bu seçim, çarşaf listeyle gerçekleşecek ikinci seçim olacak. Seçmenlerin, ikamet ettikleri ilçedeki milletvekillerini değil Cumhuriyet Meclisi’ndeki 50 milletvekilinin tümünü belirlemede etkili olmasına imkan veren çarşaf listede sonuçların cetvellere işlenmesi vakit aldığından önceki seçimde sıkıntılar yaşanmıştı. 2018 seçiminde oyların yüzde 11’i de geçersiz sayılmıştı.
4 yılda 4 hükümet…
7 Ocak 2018 erken genel seçimiyle UBP, CTP, HP, TDP, DP ve YDP Cumhuriyet Meclisi’ne girdi; 4 yılda 6 siyasi partinin farklı zamanlarda dahil olduğu 4 koalisyon hükümeti kuruldu. Geride bıraktığımız 2021’de seçim tarihiyle ilgili tartışmaların yanı sıra Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nda değişikliğe gidilmesi, karma oyun kaldırılması da gündeme geldi, Cumhuriyet Meclisi’nde komite kuruldu ancak bu konuda uzlaşı sağlanamadı.
