Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda idari ve koordinasyon yönünden Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Atatürk Öğretmen Akademisi (AÖA), Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) ve Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) bütçeleri oy çokluğuyla kabul edildi.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda 91 milyon 116 bin TL’lik Atatürk Öğretmen Akademisi (AÖA), 2 milyar 405 milyon 878 bin TL’lik Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) ve 8 milyar 674 milyon 946 bin TL’lik Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) bütçeleri görüşüldü.
– Atatürk Öğretmen Akademisi
Bu çerçevede ilk olarak Atatürk Öğretmen Akademisi 2026 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı ele alındı ve Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin Tasarıya İlişkin Raporu okundu. Ardından, Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Şifa Çolakoğlu AÖA bütçesi üzerine söz aldı.
-Çolakoğlu
CTP Milletvekili Şifa Çolakoğlu, Atatürk Öğretmen Akademisi’nin belgeselini izlediğini belirtti ve Akademi’nin önemine değindi.
Akademi’nin eksikliklerinin giderilmesi, kadroları ile ilgili iyileştirmelerin yapılması gerektiğini kaydeden Çolakoğlu, bütçenin hayırlı olmasını diledi.
-Çavuşoğlu
Milli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu da söz alarak, 1937’den beri AÖA’nın ülkeye hizmetleri olduğunu belirtti.
AÖA’nın misyonunun geliştirilmesi için öğretim kadrosuyla uyum içinde çalışma yaptıklarını dile getiren Çavuşoğlu, Akademi’de yapılan çalışmaları anlattı.
Ardından Atatürk Öğretmen Akademisi bütçesi, 28 kabul ve 6 ret olmak üzere oy çokluğuyla kabul edildi.
– Lefke Avrupa Üniversitesi
İkinci sırada, Kıbrıs Bilim Vakfı – Lefke Avrupa Üniversitesi 2026 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı ele alındı ve Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin Tasarıya İlişkin Raporu okundu. LAÜ bütçesi üzerine ilk sözü CTP Milletvekili Salahi Şahiner aldı.
-Şahiner
Salahi Şahiner, LAÜ’nün bölgeye yarattığı katma değere değinerek, üniversite sayesinde birçok ailenin “ekmek yediğini” ifade etti.
Bölgede toplu taşıma, arıtma gibi konularda yaşanan sıkıntılara da değinen Şahiner, Eğitim Bakanlığı’nın “eğitimde nitelik mi, nicelik mi?” konusunu gündemine alması gerektiğini kaydetti.
Üniversitenin bölgeye kozmopolit bir yaşam sağladığını belirten Şahiner, bölgeye yapılacak yatırımların düzgün planlanması gerektiğini söyledi.
-Çavuşoğlu
Milli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu da, LAÜ akademisyenlerine ve öğrencilerine teşekkür ederek sözlerine başladı.
LAÜ’nün 12 bin 91 öğrencisi, 534 çalışanı olduğunu aktaran Çavuşoğlu, Lefke’de şu anda 89 ülkeden öğrenci olduğunu belirtti.
LAÜ uluslararası başarılarından da bahseden Çavuşoğlu, LAÜ’ye geçen yıldan itibaren bütçeden ciddi destek vermeye başladıklarını söyledi.
LAÜ’de giderlerin büyük bölümünün personel giderleri olduğunu belirten Çavuşoğlu, yatırıma az pay ayrılabildiğini kaydetti.
Konuşmaların ardından Lefke Avrupa Üniversitesi bütçesi 28 kabul ve 4 ret olmak üzere oy çokluğuyla kabul edildi.
– Doğu Akdeniz Üniversitesi
Genel Kurul’da son olarak Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi 2026 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı ele alındı ve Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinin Tasarıya İlişkin Raporu okundu. DAÜ bütçesi üzerine CTP Milletvekili Filiz Besim söz aldı.
-Besim
CTP Milletvekili Filiz Besim, son yapılan anketlerde halkın eğitim konusunda mutlu olmadığını ortaya koyduğunu söyledi, Bakan Çavuşoğlu’nu eleştirdi.
Eğitimde ve sağlıkta siyaset olamayacağını vurgulayan Besim, kaliteli, nitelikli, çağa uygun eğitimin önemine vurgu yaptı. Özel eğitimin çok pahalı olduğunu kaydeden Besim, Bakanlığın bunları denetleme görevi olduğunu söyledi.
Yükseköğrenimin KKTC’nin can damarlarından biri olduğunu kaydeden Besim, yükseköğrenimin ülkede bu duruma gelmesinin öncüsünün DAÜ olduğunu belirtti.
DAÜ’nün önemini anlatan Besim, 16 bin civarı öğrencisi ve 78 bin civarı mezunu olduğunu belirterek, “Bundan daha iyi bir tanıtım olabilir mi?” diye sordu.
DAÜ’nün ekonomiye katkısından da bahseden Besim, adanın kuzeyinde şu anda 23 tane üniversite olduğunu ve bunun çok fazla olduğunu anlattı.
“Gerçekten amaç öğrenci sayısının 150 bin olması mıdır yoksa nitelikli, kaliteli bilimsel kurumlar yaratmak mıdır?” diye soran Besim, ülkede şu anda 80 bin öğrenci olduğunu söyledi, bunların kaçının aktif olduğunun bilinmediğini kaydetti. Besim, kaçak yaşamın içinde bu öğrencilerin de olduğunu ekledi.
Önemli olanın çok öğrenci almak olmadığını, kaliteyi ve çalışanları korumak olduğunu söyleyen Besim, eğitimin kalitesinin kısıldığını ifade etti.
DAÜ’nün yıllar içinde öğrenci sayısında gerileme yaşandığını belirten Besim, “Belki de eğitim kaliteleri artmıştır.” dedi. DAÜ’nün yayın sayısında ise artış olduğunu aktaran Besim, DAÜ’de son yıllarda yaşananlara değindi.
DAÜ’nün 2019 yılından başlayarak 2024’e kadar gittikçe büyüyen bir bütçe açığı yaşadığını belirten Besim, Hükümet ile DAÜ arasında yapılan bir protokolle DAÜ’ye kaynak aktarıldığını kaydetti. Besim, son bir yılda DAÜ’nün giderlerinde yüzde 33 oranında azalma olduğunu, 2028 yılında beklenen gider azalmasının ise yüzde 50 civarında olduğunu anlattı.
Üniversite’nin yabancı öğrencilerden elde ettiği gelirin azaldığını kaydeden Besim, yabancı öğrencilere verilen burslarla ilgili politikaları ve Kıbrıslı öğrencilerin ödediği harçları sorguladı.
DAÜ’nün son yıllarda iyi yönetilmediğini söyleyen Besim, akademik personelin özverilerine rağmen, DAÜ’deki yönetsel personel üzerinden ciddi bir liyakatsizlik ve partizanlık yapıldığını savundu.
74 tane yönetsel personelin 70’inin vekalet olmasını eleştiren Besim, DAÜ’deki “yönetsel başarısızlıklarda” Eğitim Bakanlığı’nın da rolü olduğunu söyledi.
-Uluçay
CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay ise, KKTC açısından yükseköğrenimin önemine vurgu yaptı.
DAÜ’nün ayrıca bir önemi olduğunu ifade eden Uluçay, Üniversite’nin kalitesinden ve ülke ekonomisine kattığı değerden bahsetti.
KKTC’deki öğrenci sayısının azalma eğiliminde olduğunu söyleyerek bunu artırmak amaçlı öğrenci harçlarını devlet bacağında kısa ve orta vadeli destekleyecek bir çalışma yapılması gerektiğini belirten Uluçay, Komite aşamasında DAÜ’nün ihtiyaç duyduğu yatırımların desteklenmesine ayrılan pay için teşekkür etti.
Elde kalan değerli kurumları korumak ve güçlendirmenin önemine işaret ederek, DAÜ’nün içinde bulunduğu mali tablonun eskiye oranla artıya döndüğünü kaydeden Uluçay, bu süreçte katkı koyanlara da teşekkür etti.
-Çavuşoğlu: “VYK Başkanlığı’na Şemi Bora’yı önereceğiz”
Milli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu da söz alarak DAÜ’nün önemine vurgu yaptı, ayakta kalması gerektiğini vurguladı.
İmzalanan protokole değinen Çavuşoğlu, Hükümetin DAÜ’ye sahip çıktığını ve 6 milyar TL destek sağladığını belirtti.
Protokolde söz verilen bazı tüzüklerin geçirildiğini, bazı taahhütlerin ise hala hayata geçmediğini ve geçmesi için çalıştıklarını anlatan Çavuşoğlu, protokol gereği Eşgüdüm Komitesi’nin de kurulduğunu söyledi.
DAÜ’nün geleceğini düşünerek hareket ettiklerini kaydeden Çavuşoğlu, DAÜ’de emeklilik konusunda yaptıkları düzenlemenin DAÜ’yü kurtaracak olan düzenleme olduğunu söyledi.
Gelir gider dengesinin yaklaştığını ancak henüz gelirin üste çıkmadığını belirten Çavuşoğlu, “Elimizde son kalan kurumun popülizmle yok edilmesine müsaademiz yoktur.” dedi.
Akademisyenlerin yaşam standardına, özlük haklarına zarar vermeden bir düzen kurduklarını belirten Çavuşoğlu, karşılıklı yapılan fedakarlıklarla bir noktaya gelindiğini kaydetti.
Çavuşoğlu, DAÜ’nün ayağa kalkması için sürece katkı koyanlara teşekkür etti.
Gelecek olan Vakıf Yöneticiler Kurulu’nun (VYK) bayrağı aldığı yerden daha ileriye taşıyacağına inanç belirten Çavuşoğlu, VYK Başkanlığı’na Şemi Bora’yı önereceklerini açıkladı.
DAÜ’nün lehine çalıştıklarını söyleyen Çavuşoğlu, “DAÜ Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin malıdır. DAÜ’yü yaşatmakta kararlıyız.” dedi.
Konuşmaların sonrasında DAÜ bütçesi 26 kabul ve 3 ret olmak üzere oy çokluğuyla kabul edildi ve Meclis’in bugünkü çalışması tamamlandı.
Meclis yarın yeniden toplanacak. Meclis’in yarınki gündeminde 7 milyar 11 milyon 973 bin TL’lik Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ve Bakanlığa bağlı 284 milyon 500 bin TL’lik Kıbrıs Türk Süt Endüstrisi Kurumu (SÜTEK), 980 milyon TL’lik Genel Tarım Sigortası Fonu ve 2 milyar 910 milyon TL’lik Toprak Ürünleri Kurumu (TÜK) bütçeleri ele alınacak.
