Türkiye’nin AFAD, yerli yazılımlarla geliştirilen derin kuyu deprem gözlem istasyonunu 2025’te Kuzey Kıbrıs’a kurmayı planlıyor. İstasyon, mikro depremleri ölçerek Doğu Akdeniz’deki sismik aktivitenin izlenmesini sağlayacak.

AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, AA muhabirine, 53 binin üzerinde vatandaşın hayatını kaybettiği Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin ikinci yılına yaklaşıldığını anımsattı.

Tatar, 6 Şubat 2023’teki depremler sonrasında çok yoğun bir iyileştirme sürecinin başladığını, bu süreçte 450 bin civarında bir hak sahipliği belirlendiğini dile getirdi.

“Asrın felaketi” olarak anılan 6 Şubat’ın herkes için dersler oluşturduğunu anlatan Tatar, birçok çalışmayı hayata geçirdiklerini, bunlardan birinin de “Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Projesi” olduğunu söyledi.

Projeyle 485 diri faya öncelik verildiğini, 132’sinde Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), AFAD, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ve 24 üniversiteden uzmanların çalışma yaptığını belirten Tatar, elde edilecek sonuçlarla Türkiye diri fay haritası ile deprem tehlike haritasının güncelleneceğini bildirdi.

“İkincil afet” diye adlandırdıkları kaya düşmesi, heyelan, çığ ve obruk gibi afet türlerine yönelik de önlem projeleri hazırladıklarını vurgulayan Tatar, son 3 yılda özellikle Karadeniz Bölgesi’nde yoğun sel-taşkın olayları meydana geldiğini, bunları önlemek için Artvin’den Kırklareli’ne kadar 14 ildeki dere yataklarında Devlet Su İşleri (DSİ) ile yapılan işbirliği protokolü kapsamında ıslah çalışması yürütüldüğünü kaydetti.

“KAPASİTEMİZİ DOST VE KARDEŞ ÜLKELERE DE AKTARMAK İÇİN ÇABA GÖSTERİYORUZ”

Ulusal sismik ağını her geçen gün geliştirdiklerine işaret eden Tatar, Türkiye’nin 1187 istasyonuyla Avrupa’nın en büyük deprem gözlem ağına sahip ülkesi konumunda olduğunu belirtti.

2025 yılında ulusal sismik ağdaki istasyon sayısının 1200’ün üzerine çıkacağının altını çizen Tatar, şöyle devam etti:

“Bir yandan ülkemizde bu gözlem ağını geliştirirken diğer yandan da bu kapasitemizi dost ve kardeş ülkelere de aktarmak için çaba gösteriyoruz. 2024 yılında Azerbaycan’ın Şuşa kentinde büyük bir derin kuyu deprem gözlem istasyonunu kurduk ve faaliyete geçirdik. Milli deprem yazılımlarımızı Azerbaycan’a transfer ettik. Şimdi aynısını Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) aktarıyoruz. 2025’te hem yazılımlarımızı hem de derin kuyu deprem gözlemi istasyonumuzu tamamlamış olacağız. Böylece KKTC’deki istasyon sayımız 22’ye çıkacak”

Erenköy’de kurulumuna başlanan istasyonun 0,1 büyüklüğüne kadar mikro depremleri ölçme özelliğine sahip olacağını bildiren Tatar, sistemin 100 metre derinlikte birbirinden farklı sensörlerden oluştuğunu, bu kurulumla Doğu Akdeniz’deki sismik aktivitenin daha sağlıklı izlenebileceğini sözlerine ekledi.